INONA NO ATAO HOE: “TENA
KRISTIANA”?
TENIN’ANDRIAMANITRA
Genesisy 5:21-24
Matio 7:13-23
1 Petera 4:1-4
INONA NO ATAO HOE TENA KRISTIANA?
TENIN’ANDRIAMANITRA
Genesisy 5:21-24
[Ny taranak'i Adama tamin'i Seta ka hatramin'i Noa]
(Genesisy 5:21)
« Ary rehefa dimy amby enim-polo taona ny andro niainan'i Enoka, dia
niteraka an'i Metosela izy. » (Genesisy 5:22) « Ary niara-nandeha
tamin'Andriamanitra telon-jato taona Enoka taorian'ny niterahany an'i Metosela;
ary niteraka zazalahy sy zazavavy izy. » (Genesisy 5:23) « Ary ny
andro rehetra niainan'i Enoka dia dimy amby enim-polo amby telon-jato
taona. » (Genesisy 5:24) « Ary niara-nandeha tamin'Andriamanitra
Enoka; ka tsy hita izy, fa nentin'Andriamanitra. »
Matio 7:13-23
[Ny
toriteny nataon’I Jesosy teo an-tendrombohitra]
(Matio 7:13)
« Midira amin'ny vavahady èty ianareo; fa lehibe ny vavahady, ary malalaka
ny lalana izay mankany amin'ny fahaverezana, ka maro ny miditra any. » (Matio
7:14) « Fa èty ny vavahady, ary tery ny lalana izay mankany amin'ny
fiainana, ka vitsy ny mahita azy. » (Matio 7:15) « Mitandrema
ianareo, fandrao ho voafitaky ny mpaminany sandoka, izay mankao aminareo
amin'ny fitafian'ny ondry, fa ao anatiny dia amboadia* mitoha
izy.[*lopa] » (Matio 7:16) « Ny voany no hahafantaranareo azy. Manoty
voaloboka amin'ny tsilo va ny olona, na aviavy amin'ny songosongo? » (Matio
7:17) « Dia toy izany, ny hazo tsara rehetra dia mamoa voa tsara; fa ny
hazo ratsy rehetra dia mamoa voa ratsy. » (Matio 7:18) « Ny hazo
tsara tsy mety mamoa voa ratsy, ary ny hazo ratsy tsy mety mamoa voa
tsara. » (Matio 7:19) « Ny hazo rehetra izay tsy mamoa voa tsara dia
hokapaina ka hatsipy any anaty afo. » (Matio 7:20) « Ka dia ny voany
no hahafantaranareo azy. » (Matio 7:21) « Tsy izay rehetra manao
amiko hœ: Tompoko, Tompoko, no hiditra amin'ny fanjakan'ny lanitra, fa izay
manao ny sitrapon'ny Raiko Izay any an-danitra. » (Matio 7:22) « Maro
no hanao amiko amin'izany andro izany hœ: Tompoko, Tompoko, tsy efa naminany
tamin'ny anaranao va izahay? ary tsy efa namoaka demonia* tamin'ny anaranao va
izahay? Ary tsy efa nanao asa lehibe maro tamin'ny anaranao va izahay?
[*Demonia = fanahy ratsy, na anjely ratsy] » (Matio 7:23) « Ary dia
hambarako aminy marimarina hœ: Tsy mba fantatro akory ianareo hatrizay
hatrizay; mialà amiko, ianareo mpanao meloka. »
1 Petera 4:1-4
[Famporisihana mba hitondra
tena marina sy hiaritra tahaka ny niaretan’i Kristy
(1 Petera 4:1) « Koa satria niaritra tamin'ny nofo Kristy, dia alao mba ho fiadianareo izany saina izany; fa izay niaritra tamin'ny nofo dia efa afaka* tamin'ny ny ota; [* Gr.nampitsaharina] » (1 Petera 4:2) « mba tsy handanianareo ny andro sisa iainanareo amin'ny nofo araka ny filan'ny olona intsony, fa araka ny sitrapon'Andriamanitra. » (1 Petera 4:3)
« Fa ampy izay ny andro lasa
ho nanaovana ny fanaon'ny jentilisa tamin'ny nandehanana tamin'ny fijejojejoana
sy ny fanirian-dratsy sy ny fimamoana sy ny filalaovan-dratsy sy ny
fisotroan-toaka ary ny fanompoan-tsampy izay fady indrindra; » (1 Petera
4:4) « ary amin'izany dia gaga izy ireo, satria tsy miara-mihazakazaka
aminy ianareo amin'izany fanaranam-po amin'ny ratsy izany, ka dia teneniny
ratsy; » (1 Petera 4:5) « nefa hampamoahin'ilay efa vonona hitsara ny
velona sy ny maty izy. »
TORITENY
Dr. Rakotondravony Daniel, Fiangonan'Andriamanitra Miray
INONA NO ATAO HOE TENA KRISTIANA?
Azonao omena ve ny famaritana ataon’ny
Baiboly?
Jesosy
dia nitantara ny fototry ny tena Kristianisma ao amin'ilay antsoina matetika
hoe Toriteny teo An-tendrombohitra (Matio, toko 5-7). Ity "toriteny"
ity dia nanomboka ho lesona manokana ho an'ny mpianany (mpianatra na mpanaraka).
Nasongadin'i Jesosy ireo toetra izay hampahafantatra mazava ireo tena
mpanara-dia azy.
Alohan'ny
hifantohantsika amin'ny sasany amin'ireo toetra kristiana ireo dia tokony
hamaky ny Matio 5, 6 ary 7 aloha ianao.
1. Inona no nolazain'i Jesosy momba ny "malahelo
am-panahy"? Mat. 5: 3. Te hilaza ve izy fa tsy hanana ny
Fanahin'Andriamanitra izy ireo? Rom. 8: 9; Lioka 11:13.
FANAMARIHANA:
Tsia, tsy nilaza i Jesosy fa tsy hanana ny Fanahin'Andriamanitra izy ireo. Fa
kosa nanohy naneho izy fa izay tena manetry tena dia hotahina satria ho ao
amin'ny Fanjakan'Andriamanitra.
2. Inona no holovan'ny mpandefitra? Mat. 5: 5. Malemy fanahy ve i Jesosy? Mat. 11:29.
Moa ve ny kristiana hampiseho toetra mampiavaka ny fahalemem-panahy amin'ny
fomba itondrany ny fiainany isan'andro? Efes. 4: 1-2.
FANAMARIHANA:
misy mahasamihafa ny malemy fanahy sy ny malemy. Malemy fanahy Jesosy fa tsy
malemy! Niaritra
fanararaotana sy ratra tamim-paharetana izy ary tsy nisy lolom-po.
Ny
olona malemy fanahy dia tsy hiezaka hanamarina ny tenany rehefa diso izy. Tsy
mahatsapa ho ambony noho ny hafa koa izy. Tsy hiezaka hamaly faty amin'ny hafa
izy, na hanandrana hamaly faty.
3. Inona no tena ilaina, na "mampmangetaheta" ny
mpanara-dia an'i Kristy - na hoe Kristiana? Mat. 5: 6. Inona ny famaritan'ny
Baiboly ny fahamarinana? Sal. 119: 172.
FANAMARIHANA:
Ny "hanoanana sy mangetaheta" ny fahamarinana dia entanina mafy
hankatò an 'Andriamanitra-hitandrina ny lalàny, izay nomeny antsika amin'ny
fiahiany am-pitiavana ny tombotsoantsika.
Ireo
izay tena noana sy mangetaheta ny fahamarinana dia hianatra ny Tenin
'Andriamanitra hahazoany ny tena fahalalana. Vonona ny hiova izy ireo rehefa
hitany fa diso izy, miaiky ny zavatra diso ninoany, ny hadisoany ary ny
fahotany. "Mianara mba hiseho amin'Andriamanitra fa ankasitrahana
ianao" (II Tim. 2:15), hoy i Paoly tamin'i Timoty.
"Fantaro
ny zavatra rehetra" (1 Tes. 5:21), hoy i Paoly tamin'ny Tesaloniana.
4. Iza no nolazain'i Paoly fa nohamarinina eo imason'Andriamanitra
- ny mpihaino sa ny mpankatò ny lalàn'Andriamanitra? Rom. 2:13. Nohazavain'i
Paoly mazava tsara, fa na dia azo noho ny fahasoavan'Andriamanitra amin'ny
alàlan'ny finoana ny soron'i Kristy aza ny famelana heloka bevava, dia takiana
amin'ny Kristiana ve ihany ny hitandrina ny lalàn'Andriamanitra? Vakio ny
Romana 3:31 sy ny toko 6 rehetra.
5. Iza no nolazain'i Jesosy fa hiditra amin'ny
fanjakan'Andriamanitra? Mat. 7:21. Inona no nolazain'ny Apostoly Paoly mazava
tsara fa zava-dehibe indrindra tokony hataon'ny Kristiana? 1 Kor. 7:19.
FANAMARIHANA:
Mariho fa raha te hiditra amin'ny Fanjakan'Andriamanitra dia misy ny HETSIKA takiana, fa tsy ny fanekena an'i Kristy ho Mpamonjy antsika fotsiny.
Andriamanitra koa dia miahy fatratra ny "asantsika" ara-panahy
aorian'ny nahatongavantsika ho Kristiana. Nasehony mazava fa tsy afaka miditra
amin'ny fanjakan'Andriamanitra isika amin'ny alàlan'ny fieritreretana fa
nataon'i Kristy ho antsika ny famonjena rehetra.
6. Raha tsy misy ny fitiavana an'Andriamanitra, mety ho
Kristiana tokoa ve isika? Vakio sy fintino ny 1 Korintiana 13: 1-8, 13 (ny teny
hoe "fitiavana" ao amin'ny Andininy 2 dia midika hoe fitiavana araka
an'Andriamanitra). Inona isika raha tsy manana ny fitiavan'Andriamanitra? Andininy
2.
7. Moa ve ny fitiavan'Andriamanitra izay omeny amin'ny
alàlan'ny Fanahiny, hitarika izay nahazo izany hitandrina ny Didy Folo - izy
rehetra? Rom. 13: 8-10. Tamin'ny fomba ahoana no nanentanan'Andriamanitra an'i
Jaona hanamafy ny tenin'i Paoly - inona ny famaritan'ny Baiboly ny
fitiavan'Andriamanitra? 1 Jaona 5: 2-3. Ahoana no ahalavorarian’ny
fitiavan'Andriamanitra amin'ny Kristiana? 1 Jaona 2: 5.
"Mandeha" Miaraka Amin'Andriamanitra
Ny Kristiana
1. Moa ve ny tena Kristiana iray miezaka manara-dia an'i
Kristy - maka tahaka ny ohatra nomeny – izany hoe "mandeha" miaraka
Aminy? 1 Pet. 2:21; 1 Jaona 2: 6.
2. Iza no lehilahy voalohany ao amin'ny Baiboly izay
"niara-nandeha" tamin'Andriamanitra? Gen. 5: 22-24. Inona koa no
ambara amintsika momba an'i Enoka? Heb. 11: 5, tapany farany. Ho amin'ny
fitsanganana voalohany ve izy? Heb. 11:13, 39-40.
3.
Patriarika lehibe iza koa no niara-nandeha tamin'Andriamanitra tao amin'ny
tontolo talohan’ny safodrano? Gen. 6: 9. Nahita fahasoavana teo
imason'Andriamanitra ve i Noa? Andininy 8. Lehilahy mahatoky sy marina
nampifaly an'Andriamanitra ve i Noa? Heb. 11: 7.
4. Inona no baikon'Andriamanitra tamin'i Abrahama? Gen.
17: 1. Nahoana no azo lazaina fa niara-nandeha tamin'Andriamanitra tokoa izy?
Gen. 26: 5; Heb. 11: 8-10.
5. Andriamanitra ve namana sy sakaizan’i Abrahama koa? II
Tant. 20: 7; Isa. 41: 8; Jak. 2:23. Niresaka tamin'i Abrahama toy ny namana
akaiky ve Andriamanitra? Gen. 18: 17-19,23-33. (Tsarovy tamin'ny fandalinanao
taloha fa ny "Jehovah" ao amin'ny Testamenta Taloha dia mpikambana ao
amin'ny Fianakavian’Andriamanitra, izay tonga Jesosy Kristy taty aoriana.)
6. Andriamanitra ve niresaka tamin'i Mosesy toy ny amin'ny
namana akaiky koa? Eks. 33:11; Nom. 12: 7-8; Deot. 34:10.
7. Ahoana no ahafahantsika ho tonga naman'i Jesosy Kristy?
Jaona 15: 14-15.
FANAMARIHANA:
Ny tena namana dia miara-mandeha sy miresaka malalaka, tsy misy tahotra na
henatra. Mihevitra izy ireo fa mitovy, ary mifanaraka, fa raha tsy izany dia
tsy tena namana (Amosa 3: 3).
8. Andriamanitra ve nandidy manokana ny Fiangonany tany
an'efitra (Asa. 7:38) - ny firenen'i Isiraely fahiny - handeha amin'ny lalany;
izany hoe hitandrina ny lalàny? Deot. 5: 32-33; 8: 6; 10: 12-13; 11:22; 13: 4;
26:17; 28: 9.
9. Andriamanitra ve nampanantena ny hiara-dia amin'izy
ireo raha hiara-mandeha Aminy izy ireo? Lev. 26: 3, 12. Hotahin'Andriamanitra
tokoa ve izy ireo raha miara-mandeha Aminy? Vakio sy fintino ny andininy 4-11.
10. Fa raha misafidy ny handeha
mifanohitra amin'Andriamanitra ny olon'ny Isiraely - mandà ny handeha amin'ny
lalany - inona no nolazain'Andriamanitra fa hitranga amin'izy ireo? Vakio sy
fintino ny Levitikosy 26: 14-39.
FANAMARIHANA: Ny
"miara-mandeha amin'Andriamanitra" dia midika mazava tsara hoe mitandrina
ny didiny sy ny lalàny ary manao ny zavatra ankasitrahana eo imasony (Lev. 26:
1-3; 1 Jao 3: 22). Io no fomba tokana hahatongavana ho tena Kristiana!
11. Inona no ho fihetsiky ny tena
kristiana manoloana ny fiarahamonina mpanota manodidina azy? 1 Jaona 2: 15-17;
1 Pet. 4: 1-4; Apok. 18:4. Inona no ezahany hiainana? Mat 4:4.
FANAMARIHANA: Ny tena kristiana
dia tsy afaka hanaraka ny fomba amam-panao rehetra amin'ny fiaraha-monina
manodidina azy. Izay "niarahany nandeha tamin'ny vahoaka" teo aloha,
nandraisany anjara tsy tamim-piheverana tamina hetsika sosialy sy fomba fanao
isan-karazany, dia hanomboka hametrahany fanontaniana momba ny fomba fiainany
izao. Hanomboka hanontany izy hoe: "Inona no sitrapon'Andriamanitra?
Ahoana no ilazan'Andriamanitra fa tokony hiainako?" Hanomboka hiteny
miaraka amin'i Kristy izy hoe: "Nefa tsy ny sitrapoko anie no hatao, fa ny
anao." Ary hanomboka hikaroka fatratra ny Tenin'Andriamanitra izy,
hahalalany ny sitrapon'Andriamanitra, ary hanaraka izany izy.
Mazava ho azy fa ny
olon'Andriamanitra dia tsy maintsy miaina eto amin'ity tontolo ity (Jaona 17:
15-16). Ary na eo aza ny fiezahana hankatò tanteraka an'Andriamanitra - tsy
hanaraka ny fomban'izao tontolo izao (Rom. 12: 1-2) - dia tokony hiezaka
"... hipetraka amin'ny fihavanana amin'ny olona rehetra" (andininy
18). Raha voatery tsy hitovy hevitra amin’ny namana ny kristiana noho ny
famoahana avy amin’ny Baiboly, dia manao izany izy nefa tsy manambany na
manambony tena momba izany.
12. Inona koa no andraikitra ananan'ny Kristiana amin'izao tontolo izao? Mat.
5: 14-16.
FANAMARIHANA: Na
dia tsy "avy amin'izao tontolo izao" amin'ny heviny izay tian'i
Kristy holazaina ao amin'ny Jaona 17:16, ireo lehilahy sy ny vehivavy an'Andriamanitra ireo, izay manana ny Fanahy Masina sy
mahalala ny fahamarinan'Andriamanitra ary manana fomba fiaina be dia be, dia
manana andraikitra ho "jiro" mamirapiratra eto an-tany. Ny
olon'Andriamanitra dia tokony hampiseho ilay "voa;” na toetra mampiavaka
ny Fanahy Masin'Andriamanitra amin'ny fiainany andavanandro. Tokony
hanolo-tanana am-pitiavana izy ireo, ary hanome tanana manampy ny mpiara-monina
aminy, sy ireo olona mifanerasera aminy isan'andro. Ny olona mbola tsy
nantsoin'Andriamanitra dia hahazo famporisihana rehefa mahita kely ny saina sy
ny toetran'Andriamanitra amin'ny asany amin'ny alàlan'ny ohatra velona
napetraky ny kristiana tsirairay avy.
13. Inona avy ireo dingana efa nataon'ny
Kristiana mba haneken'Andriamanitra azy ho zanany? Asan'ny Apostoly 2:38. Inona
no nomen'Andriamanitra azy ho fanomezana maimaimpoana sy tsy voahidy noho ny
fankatoavany? Io andininy io ihany, sy Asan'ny Apostoly 5:32.
FANAMARIHANA:
Ny Kristiana iray dia resin'ny Andriamanitra, ny fihevitry ny nofo sy ny fandrafiana
an'Andriamanitra tao aminy (Rom. 8: 7-8) dia tapaka. Tonga saina izy fa nanota tamin'Andriamanitra,
nandika ny lalàny masina sy marina (1 Jaona 3: 4), ka nitaraina
tamin'Andriamanitra izy ary nangataka ny famelana ny helony noho ny soron'i
Kristy, sy ny fanesorana ny fanamelohana ho faty izay mahazo ny ota rehetra
(Rom. 6:23). Avy eo dia nankato ny baiko hatao batisa izy, naneho
tamin'Andriamanitra ny fahatsorany lalina.
Vokatry
ny fibebahany sy ny batisany ary ny fametrahan-tànana dia nomena ny Fanahin'ny
Ray izy, tonga zanak'Andriamanitra notorontoronin’ny Fanahy. Tamin'izany no nahatonga
azy ho Kristiana MARINA!
14. Mety ho tena Kristiana ve ny olona iray
raha tsy manana ny Fanahin'Andriamanitra? Rom. 8: 9-10,
15. Inona no iantsoan'Andriamanitra ilay olona milaza fa "mahalala" an'i Kristy, nefa mandà ny handeha amin'ny lalany, ary mandà ny hitandrina ny didiny? 1 Jaona 2: 4.