INONA NO ATAO HOE: “TENA KRISTIANA”?
TENIN’ANDRIAMANITRA
Genesisy 5:21-24
Matio 7:13-23
1 Petera 4:1-4
INONA NO ATAO HOE TENA KRISTIANA?
TENIN’ANDRIAMANITRA
Genesisy 5:21-24
[Ny taranak'i Adama tamin'i Seta ka hatramin'i Noa]
(Genesisy 5:21) « Ary rehefa dimy amby enim-polo taona ny andro niainan'i Enoka, dia niteraka an'i Metosela izy. » (Genesisy 5:22) « Ary niara-nandeha tamin'Andriamanitra telon-jato taona Enoka taorian'ny niterahany an'i Metosela; ary niteraka zazalahy sy zazavavy izy. » (Genesisy 5:23) « Ary ny andro rehetra niainan'i Enoka dia dimy amby enim-polo amby telon-jato taona. » (Genesisy 5:24) « Ary niara-nandeha tamin'Andriamanitra Enoka; ka tsy hita izy, fa nentin'Andriamanitra. »
Matio 7:13-23
[Ny toriteny nataon’I Jesosy teo an-tendrombohitra]
(Matio 7:13) « Midira amin'ny vavahady èty ianareo; fa lehibe ny vavahady, ary malalaka ny lalana izay mankany amin'ny fahaverezana, ka maro ny miditra any. » (Matio 7:14) « Fa èty ny vavahady, ary tery ny lalana izay mankany amin'ny fiainana, ka vitsy ny mahita azy. » (Matio 7:15) « Mitandrema ianareo, fandrao ho voafitaky ny mpaminany sandoka, izay mankao aminareo amin'ny fitafian'ny ondry, fa ao anatiny dia amboadia* mitoha izy.[*lopa] » (Matio 7:16) « Ny voany no hahafantaranareo azy. Manoty voaloboka amin'ny tsilo va ny olona, na aviavy amin'ny songosongo? » (Matio 7:17) « Dia toy izany, ny hazo tsara rehetra dia mamoa voa tsara; fa ny hazo ratsy rehetra dia mamoa voa ratsy. » (Matio 7:18) « Ny hazo tsara tsy mety mamoa voa ratsy, ary ny hazo ratsy tsy mety mamoa voa tsara. » (Matio 7:19) « Ny hazo rehetra izay tsy mamoa voa tsara dia hokapaina ka hatsipy any anaty afo. » (Matio 7:20) « Ka dia ny voany no hahafantaranareo azy. » (Matio 7:21) « Tsy izay rehetra manao amiko hœ: Tompoko, Tompoko, no hiditra amin'ny fanjakan'ny lanitra, fa izay manao ny sitrapon'ny Raiko Izay any an-danitra. » (Matio 7:22) « Maro no hanao amiko amin'izany andro izany hœ: Tompoko, Tompoko, tsy efa naminany tamin'ny anaranao va izahay? ary tsy efa namoaka demonia* tamin'ny anaranao va izahay? Ary tsy efa nanao asa lehibe maro tamin'ny anaranao va izahay? [*Demonia = fanahy ratsy, na anjely ratsy] » (Matio 7:23) « Ary dia hambarako aminy marimarina hœ: Tsy mba fantatro akory ianareo hatrizay hatrizay; mialà amiko, ianareo mpanao meloka. »
1 Petera 4:1-4
[Famporisihana mba hitondra tena marina sy hiaritra tahaka ny niaretan’i Kristy
(1 Petera 4:1) « Koa satria niaritra tamin'ny nofo Kristy, dia alao mba ho fiadianareo izany saina izany; fa izay niaritra tamin'ny nofo dia efa afaka* tamin'ny ny ota; [* Gr.nampitsaharina] » (1 Petera 4:2) « mba tsy handanianareo ny andro sisa iainanareo amin'ny nofo araka ny filan'ny olona intsony, fa araka ny sitrapon'Andriamanitra. » (1 Petera 4:3)
« Fa ampy izay ny andro lasa ho nanaovana ny fanaon'ny jentilisa tamin'ny nandehanana tamin'ny fijejojejoana sy ny fanirian-dratsy sy ny fimamoana sy ny filalaovan-dratsy sy ny fisotroan-toaka ary ny fanompoan-tsampy izay fady indrindra; » (1 Petera 4:4) « ary amin'izany dia gaga izy ireo, satria tsy miara-mihazakazaka aminy ianareo amin'izany fanaranam-po amin'ny ratsy izany, ka dia teneniny ratsy; » (1 Petera 4:5) « nefa hampamoahin'ilay efa vonona hitsara ny velona sy ny maty izy. »
TORITENY
Dr. Rakotondravony Daniel, Fiangonan'Andriamanitra Miray
INONA NO ATAO HOE TENA KRISTIANA?
Azonao omena ve ny famaritana ataon’ny Baiboly?
Jesosy dia nitantara ny fototry ny tena Kristianisma ao amin'ilay antsoina matetika hoe Toriteny teo An-tendrombohitra (Matio, toko 5-7). Ity "toriteny" ity dia nanomboka ho lesona manokana ho an'ny mpianany (mpianatra na mpanaraka). Nasongadin'i Jesosy ireo toetra izay hampahafantatra mazava ireo tena mpanara-dia azy.
Alohan'ny hifantohantsika amin'ny sasany amin'ireo toetra kristiana ireo dia tokony hamaky ny Matio 5, 6 ary 7 aloha ianao.
1. Inona no nolazain'i Jesosy momba ny "malahelo am-panahy"? Mat. 5: 3. Te hilaza ve izy fa tsy hanana ny Fanahin'Andriamanitra izy ireo? Rom. 8: 9; Lioka 11:13.
FANAMARIHANA: Tsia, tsy nilaza i Jesosy fa tsy hanana ny Fanahin'Andriamanitra izy ireo. Fa kosa nanohy naneho izy fa izay tena manetry tena dia hotahina satria ho ao amin'ny Fanjakan'Andriamanitra.
2. Inona no holovan'ny mpandefitra? Mat. 5: 5. Malemy fanahy ve i Jesosy? Mat. 11:29. Moa ve ny kristiana hampiseho toetra mampiavaka ny fahalemem-panahy amin'ny fomba itondrany ny fiainany isan'andro? Efes. 4: 1-2.
FANAMARIHANA: misy mahasamihafa ny malemy fanahy sy ny malemy. Malemy fanahy Jesosy fa tsy malemy! Niaritra fanararaotana sy ratra tamim-paharetana izy ary tsy nisy lolom-po.
Ny olona malemy fanahy dia tsy hiezaka hanamarina ny tenany rehefa diso izy. Tsy mahatsapa ho ambony noho ny hafa koa izy. Tsy hiezaka hamaly faty amin'ny hafa izy, na hanandrana hamaly faty.
3. Inona no tena ilaina, na "mampmangetaheta" ny mpanara-dia an'i Kristy - na hoe Kristiana? Mat. 5: 6. Inona ny famaritan'ny Baiboly ny fahamarinana? Sal. 119: 172.
FANAMARIHANA: Ny "hanoanana sy mangetaheta" ny fahamarinana dia entanina mafy hankatò an 'Andriamanitra-hitandrina ny lalàny, izay nomeny antsika amin'ny fiahiany am-pitiavana ny tombotsoantsika.
Ireo izay tena noana sy mangetaheta ny fahamarinana dia hianatra ny Tenin 'Andriamanitra hahazoany ny tena fahalalana. Vonona ny hiova izy ireo rehefa hitany fa diso izy, miaiky ny zavatra diso ninoany, ny hadisoany ary ny fahotany. "Mianara mba hiseho amin'Andriamanitra fa ankasitrahana ianao" (II Tim. 2:15), hoy i Paoly tamin'i Timoty.
"Fantaro ny zavatra rehetra" (1 Tes. 5:21), hoy i Paoly tamin'ny Tesaloniana.
4. Iza no nolazain'i Paoly fa nohamarinina eo imason'Andriamanitra - ny mpihaino sa ny mpankatò ny lalàn'Andriamanitra? Rom. 2:13. Nohazavain'i Paoly mazava tsara, fa na dia azo noho ny fahasoavan'Andriamanitra amin'ny alàlan'ny finoana ny soron'i Kristy aza ny famelana heloka bevava, dia takiana amin'ny Kristiana ve ihany ny hitandrina ny lalàn'Andriamanitra? Vakio ny Romana 3:31 sy ny toko 6 rehetra.
5. Iza no nolazain'i Jesosy fa hiditra amin'ny fanjakan'Andriamanitra? Mat. 7:21. Inona no nolazain'ny Apostoly Paoly mazava tsara fa zava-dehibe indrindra tokony hataon'ny Kristiana? 1 Kor. 7:19.
FANAMARIHANA: Mariho fa raha te hiditra amin'ny Fanjakan'Andriamanitra dia misy ny HETSIKA takiana, fa tsy ny fanekena an'i Kristy ho Mpamonjy antsika fotsiny. Andriamanitra koa dia miahy fatratra ny "asantsika" ara-panahy aorian'ny nahatongavantsika ho Kristiana. Nasehony mazava fa tsy afaka miditra amin'ny fanjakan'Andriamanitra isika amin'ny alàlan'ny fieritreretana fa nataon'i Kristy ho antsika ny famonjena rehetra.
6. Raha tsy misy ny fitiavana an'Andriamanitra, mety ho Kristiana tokoa ve isika? Vakio sy fintino ny 1 Korintiana 13: 1-8, 13 (ny teny hoe "fitiavana" ao amin'ny Andininy 2 dia midika hoe fitiavana araka an'Andriamanitra). Inona isika raha tsy manana ny fitiavan'Andriamanitra? Andininy 2.
7. Moa ve ny fitiavan'Andriamanitra izay omeny amin'ny alàlan'ny Fanahiny, hitarika izay nahazo izany hitandrina ny Didy Folo - izy rehetra? Rom. 13: 8-10. Tamin'ny fomba ahoana no nanentanan'Andriamanitra an'i Jaona hanamafy ny tenin'i Paoly - inona ny famaritan'ny Baiboly ny fitiavan'Andriamanitra? 1 Jaona 5: 2-3. Ahoana no ahalavorarian’ny fitiavan'Andriamanitra amin'ny Kristiana? 1 Jaona 2: 5.
"Mandeha" Miaraka Amin'Andriamanitra Ny Kristiana
1. Moa ve ny tena Kristiana iray miezaka manara-dia an'i Kristy - maka tahaka ny ohatra nomeny – izany hoe "mandeha" miaraka Aminy? 1 Pet. 2:21; 1 Jaona 2: 6.
2. Iza no lehilahy voalohany ao amin'ny Baiboly izay "niara-nandeha" tamin'Andriamanitra? Gen. 5: 22-24. Inona koa no ambara amintsika momba an'i Enoka? Heb. 11: 5, tapany farany. Ho amin'ny fitsanganana voalohany ve izy? Heb. 11:13, 39-40.
3. Patriarika lehibe iza koa no niara-nandeha tamin'Andriamanitra tao amin'ny tontolo talohan’ny safodrano? Gen. 6: 9. Nahita fahasoavana teo imason'Andriamanitra ve i Noa? Andininy 8. Lehilahy mahatoky sy marina nampifaly an'Andriamanitra ve i Noa? Heb. 11: 7.
4. Inona no baikon'Andriamanitra tamin'i Abrahama? Gen. 17: 1. Nahoana no azo lazaina fa niara-nandeha tamin'Andriamanitra tokoa izy? Gen. 26: 5; Heb. 11: 8-10.
5. Andriamanitra ve namana sy sakaizan’i Abrahama koa? II Tant. 20: 7; Isa. 41: 8; Jak. 2:23. Niresaka tamin'i Abrahama toy ny namana akaiky ve Andriamanitra? Gen. 18: 17-19,23-33. (Tsarovy tamin'ny fandalinanao taloha fa ny "Jehovah" ao amin'ny Testamenta Taloha dia mpikambana ao amin'ny Fianakavian’Andriamanitra, izay tonga Jesosy Kristy taty aoriana.)
6. Andriamanitra ve niresaka tamin'i Mosesy toy ny amin'ny namana akaiky koa? Eks. 33:11; Nom. 12: 7-8; Deot. 34:10.
7. Ahoana no ahafahantsika ho tonga naman'i Jesosy Kristy? Jaona 15: 14-15.
FANAMARIHANA: Ny tena namana dia miara-mandeha sy miresaka malalaka, tsy misy tahotra na henatra. Mihevitra izy ireo fa mitovy, ary mifanaraka, fa raha tsy izany dia tsy tena namana (Amosa 3: 3).
8. Andriamanitra ve nandidy manokana ny Fiangonany tany an'efitra (Asa. 7:38) - ny firenen'i Isiraely fahiny - handeha amin'ny lalany; izany hoe hitandrina ny lalàny? Deot. 5: 32-33; 8: 6; 10: 12-13; 11:22; 13: 4; 26:17; 28: 9.
9. Andriamanitra ve nampanantena ny hiara-dia amin'izy ireo raha hiara-mandeha Aminy izy ireo? Lev. 26: 3, 12. Hotahin'Andriamanitra tokoa ve izy ireo raha miara-mandeha Aminy? Vakio sy fintino ny andininy 4-11.
10. Fa raha misafidy ny handeha mifanohitra amin'Andriamanitra ny olon'ny Isiraely - mandà ny handeha amin'ny lalany - inona no nolazain'Andriamanitra fa hitranga amin'izy ireo? Vakio sy fintino ny Levitikosy 26: 14-39.
FANAMARIHANA: Ny "miara-mandeha amin'Andriamanitra" dia midika mazava tsara hoe mitandrina ny didiny sy ny lalàny ary manao ny zavatra ankasitrahana eo imasony (Lev. 26: 1-3; 1 Jao 3: 22). Io no fomba tokana hahatongavana ho tena Kristiana!
11. Inona no ho fihetsiky ny tena kristiana manoloana ny fiarahamonina mpanota manodidina azy? 1 Jaona 2: 15-17; 1 Pet. 4: 1-4; Apok. 18:4. Inona no ezahany hiainana? Mat 4:4.
FANAMARIHANA: Ny tena kristiana dia tsy afaka hanaraka ny fomba amam-panao rehetra amin'ny fiaraha-monina manodidina azy. Izay "niarahany nandeha tamin'ny vahoaka" teo aloha, nandraisany anjara tsy tamim-piheverana tamina hetsika sosialy sy fomba fanao isan-karazany, dia hanomboka hametrahany fanontaniana momba ny fomba fiainany izao. Hanomboka hanontany izy hoe: "Inona no sitrapon'Andriamanitra? Ahoana no ilazan'Andriamanitra fa tokony hiainako?" Hanomboka hiteny miaraka amin'i Kristy izy hoe: "Nefa tsy ny sitrapoko anie no hatao, fa ny anao." Ary hanomboka hikaroka fatratra ny Tenin'Andriamanitra izy, hahalalany ny sitrapon'Andriamanitra, ary hanaraka izany izy.
Mazava ho azy fa ny olon'Andriamanitra dia tsy maintsy miaina eto amin'ity tontolo ity (Jaona 17: 15-16). Ary na eo aza ny fiezahana hankatò tanteraka an'Andriamanitra - tsy hanaraka ny fomban'izao tontolo izao (Rom. 12: 1-2) - dia tokony hiezaka "... hipetraka amin'ny fihavanana amin'ny olona rehetra" (andininy 18). Raha voatery tsy hitovy hevitra amin’ny namana ny kristiana noho ny famoahana avy amin’ny Baiboly, dia manao izany izy nefa tsy manambany na manambony tena momba izany.
12. Inona koa no andraikitra ananan'ny Kristiana amin'izao tontolo izao? Mat. 5: 14-16.
FANAMARIHANA: Na dia tsy "avy amin'izao tontolo izao" amin'ny heviny izay tian'i Kristy holazaina ao amin'ny Jaona 17:16, ireo lehilahy sy ny vehivavy an'Andriamanitra ireo, izay manana ny Fanahy Masina sy mahalala ny fahamarinan'Andriamanitra ary manana fomba fiaina be dia be, dia manana andraikitra ho "jiro" mamirapiratra eto an-tany. Ny olon'Andriamanitra dia tokony hampiseho ilay "voa;” na toetra mampiavaka ny Fanahy Masin'Andriamanitra amin'ny fiainany andavanandro. Tokony hanolo-tanana am-pitiavana izy ireo, ary hanome tanana manampy ny mpiara-monina aminy, sy ireo olona mifanerasera aminy isan'andro. Ny olona mbola tsy nantsoin'Andriamanitra dia hahazo famporisihana rehefa mahita kely ny saina sy ny toetran'Andriamanitra amin'ny asany amin'ny alàlan'ny ohatra velona napetraky ny kristiana tsirairay avy.
13. Inona avy ireo dingana efa nataon'ny Kristiana mba haneken'Andriamanitra azy ho zanany? Asan'ny Apostoly 2:38. Inona no nomen'Andriamanitra azy ho fanomezana maimaimpoana sy tsy voahidy noho ny fankatoavany? Io andininy io ihany, sy Asan'ny Apostoly 5:32.
FANAMARIHANA: Ny Kristiana iray dia resin'ny Andriamanitra, ny fihevitry ny nofo sy ny fandrafiana an'Andriamanitra tao aminy (Rom. 8: 7-8) dia tapaka. Tonga saina izy fa nanota tamin'Andriamanitra, nandika ny lalàny masina sy marina (1 Jaona 3: 4), ka nitaraina tamin'Andriamanitra izy ary nangataka ny famelana ny helony noho ny soron'i Kristy, sy ny fanesorana ny fanamelohana ho faty izay mahazo ny ota rehetra (Rom. 6:23). Avy eo dia nankato ny baiko hatao batisa izy, naneho tamin'Andriamanitra ny fahatsorany lalina.
Vokatry ny fibebahany sy ny batisany ary ny fametrahan-tànana dia nomena ny Fanahin'ny Ray izy, tonga zanak'Andriamanitra notorontoronin’ny Fanahy. Tamin'izany no nahatonga azy ho Kristiana MARINA!
14. Mety ho tena Kristiana ve ny olona iray raha tsy manana ny Fanahin'Andriamanitra? Rom. 8: 9-10,
15. Inona no iantsoan'Andriamanitra ilay olona milaza fa "mahalala" an'i Kristy, nefa mandà ny handeha amin'ny lalany, ary mandà ny hitandrina ny didiny? 1 Jaona 2: 4.